24 Temmuz 2015 Cuma

NOUNS


NOUN TYPES
EXAMPLES
Common (cins)
dog, man, table etc.
Proper (özel)
France, Tom etc.         
Collective (topluluk)
crowd, flock, group, team etc.
Compound (bileşik)
daughter-in-law, sister-in-law etc.
Concrete (somut isim)
apple, desk, computer etc.
Abstract (soyut isim)
beauty, knowledge, love, courage etc.
Gender (cinsiyet)
Masculine (eril)
men, boys, and male animals etc.
Feminine (dişi)
women, girls, female animals etc.[1]
Neuter (cinsiyetsiz)
things, plants, abstract names and animals (when sex is not important or known)

                        MASCULINE-FEMININE (eril-dişi)

         Aynı türden şeylere cinsiyetlerine göre farklı isimler vermek hemen her dilde gözükmektedir. Bu ayrım zaman zaman İngilizce’de Türkçe’dekinden farklı olabilmektedir.
Genel İnsanlar
Akrabalar
Evcil Hayvanlar
Diğer Hayvanlar
man Þ woman 
boy Þ girl        
groom Þ bride 
widower Þ widow
father Þ mother brother Þ sister
uncle Þ aunt
nephew Þ niece
bull Þ cow
cock Þ hen
dog Þ bitch

lion Þ lioness
tiger Þ tigress

Function

İsimler şu altı işleve sahiptirler.
Subject
Tom is arrived.
Complement of a link verb
The actor is Tom.
Direct object of a verb
I saw Tom.
Indirect object of a verb
I gave Tom the book.
Object of a preposition
I spoke to Tom.
Possessive
Tom’s book

Which is noun ?

Aşağıdaki durumlardan biri veya birkaçı sözkonusu ise kelimemiz bir isimdir:
a)    Determiner veya modifier almışsa
b)    Sıfat tarafından nitelenmişse
c)    Çoğul ise
d)    Sahiplik durumları söz konusuysa
e)    Preposition’dan sonra gelmişlerse
f)     Aşağıdaki eklerden birine sahiplerse



Verb
-ion, -tion, -ation
misconception      organization    obsession        restoration      repetition     action
-ment
government         settlement      amazement    achievement   management
-ance, -ence
allowance           experience     insistence        acceptance    
-er, -or
teacher               doctor            emperor         singer             swimmer     actor
Adj
-ness
weirdness            sadness          happiness       selfishness      nervousness
-ity
tenacity               brutality         legality           acceptability  
Noun
-hood
childhood            brotherhood   
-acy
democracy          theocracy
-ism
philistinism          feminism
-ist
violinist               feminist

            PLURAL-SINGULAR (tekil-çoğul)[2]

         İsimlerin tekil yada çoğul olmasına göre yüklemler şekil alacağından ve bunlar bu hususiyetlerine göre determiner alacağından bunları bilmek önem kazanmaktadır.
1) Bazı isimler basitçe sonlarına –s getirilerek çoğul yapılır.
·         snake Þ snakes
·         ski Þ skis
·         Barrymore Þ Barrymores [özel, aile ismiÞBarrymorelar]
2) Sonu –ch, –x, –s ile bitenler veya sonu telafuzda s sesi verenler –es eklenerek çoğul yapılır.
·         witch Þ witches            bus Þ buses
·         box Þ boxes                gas Þ gases
·         kiss Þkisses                  Jones Þ Joneses [özel, aile ismiÞJonesler]
3) Sonu bir sessiz ve bir y ile biten isimlerin y’si i’ye dönüştürülüp –es eklenir. Ancak bu kural özel isimler için geçerli değildir.
·         baby Þ babies              reality Þ realities
·         gallery Þ galleries       lady Þ ladies
            …ancak… 
·         Kennedy ÞKennedys
4) Sonu -o ile biten isimlerin bazıları –es bazıları ise –s alarak çoğul olmaktadır.
·         potato Þ potatoes         hero Þ heroes
             …ancak…
·         memo Þ memos          cello Þ cellos
             …ve o harfinden önce diğer bir seslinin geldiği durumda…
·         more than one stereo = stereos
5) Sonu -f veya –fe ile biten isimlerin –f harfi –v harfine dönüştükten sonra –es eklenerek çoğul yapılmaktadır. Ancak istisnalar vardır.
·         knife Þ knives              leaf Þ leaves
·         hoof Þ hooves             life Þ lives
·         self Þ selves                wharf Þ wharves (veya wharfs)
             …ancak…
·         dwarf Þ dwarfs           roof Þ roofs


6) Bazı isimler kuralsız olarak çoğul olurlar. Bunların bir kısmının tekili ve çoğulu değişikken diğer bir kısmının hem tekili hem de çoğulu aynı yazılır.[3]
            …tekili-çoğulu farklı…
·         child Þ children           woman Þ women         tooth Þ teeth
·                    person Þpeople            man Þ men                  foot Þ feet
·         goose Þ geese                         mouse Þ mice
            …tekili-çoğulu aynı…
·         deer Þ deer                 barracks Þbarracks
·                    sheep = sheep               fish Þ fish (veya fishes)

7) Yunanca ve Latince’den geçmiş bazı isimlerin çoğulları da bu dillerden alınmıştır. Ancak data ve media (asıl tekilleri datum ve medium) çoğul olmasına rağmen tekilmiş gibi muamele görmektedir.
·         nucleus = nuclei            syllabus = syllabi
·         criterion = criteria         index = indices (veya indexes)
·         thesis = theses               cactus = cacti (veya cactuses)
·         crisis = crises                 phenomenon = phenomena
·         fungus = fungi              appendix = appendices (veya appendixes)
8) Birkaç kelime çoğulmuş gibi gözükür ama tekildir.
·         The news is bad.
·         Gymnastics is fun to watch.
·         Economics[4]/mathematics[5]/statistics is said to be difficult.
·         Measles is not usually a fatal disease. (Kızamık genellikle ölümcül bir hastalık değildir.)
9) Bazı isimler her zaman çoğuldur ve tekili yoktur. Tekil olan biçimlerinin anlamları değişiktir.
Stairs (merdiven)                    savings (birikim)                  goods (mal/eşya)
Premises (mülkiyet/işyeri)      means (vasıta/mali güç)      arms (silahlar)
Thanks (minnettarlık)             quarters (muhit/koğuş)       surroundings (çevre)   
·         The children ran up the stairs. (Çocuklar merdiven(ler)den yukarı çıktı.)
·         How many stairs are there up to the second floor? (İkinci kata kadar kaç basamak var?)
·         He put all his savings into buying a boat. (Tüm birikim(ler)ini bir bot satın alımına yatırdı)
·         Buy three and make a saving of 55p. (Üç tane al ve 55 penilik bir tasarruf yap)
10) Bazı isimler çoğulken de tekilken de –s takısı alır.
·         The firm’s headquarters is/are in London. (Firmanın yönetim merkezi Londra’dadır)
·         “If my maths is/are right, the answer is 142.” (Eğer hesaplama(ları)m doğru ise cevap 142.)
11) Topluluk isimleri (collective nouns) normalde tekil, ancak topluluğun fertleri ayrı ayrı kastedildiğinde çoğul yüklem alır.
audience (dinleyiciler)
band (müzik grubu)
class (sınıf)
committee (komite)
crowd (seyirci kalabalık)
firm (firma)
government (hükümet)
family (aile)
flock (sürü)
group (grup)
heap (yiğin)
herd (sürü)
jury (jüri)
company (şirket)
kind (tür)
lot (kura)
[the] number (takım, adamlar)
public (halk)
staff (personel)
crew (mürettebat/kadro)
team (takım)
·         Our team is the best. (Bizim takım en büyük)
·         Our team are wearing white shorts. (Bizim takım oyuuncuları beyaz şort giyiyor.)
12) Rakamsal ifadeler çoğunlukla tekildir. Ancak bir topluluk ismini nitelemiş ve topluluğun teker teker bireylerini kastediyorsa çoğul olur.
·         Fifty thousand dollars is a lot of money.
·         One-half of the faculty is retiring this summer.
         ancak
·         One-half of the faculty have doctorates.
·         Fifty percent of the students have voted already.
Text Box: glasses  spectacles
scissors  pants 
tights trousers
shorts pyjamas 
13) Çift parçalı kıyafet veya aksesuarlar İngilizce’de çoğul kabul edilir. Bunları tekil kullanabilmek için a pair of ifadesi bu isimlerin başına getirilir.
·         My pants are torn.
·         Her scissors were stolen.
·         The glasses have slipped down his nose again.
·         A pair of glasses is enough for me.
14) Çoğul bir isim bir eserin, işyerinin vs. adı ise yahut kelimenin kendisi (terim) kastediliyorsa tekil yüklem alır.
·         Faces is the name of the new restaurant downtown.
·         Chelmsley Brothers is the best moving company in town.
·         Postcards is my favorite novel.
         terim-kelime olarak
·         Okies, which most people regard as a disparaging word, was first used to describe the residents of Oklahoma during the 1930s.
·         The term Okies was used to describe the residents of Oklahoma during the 1930s.
15) Bileşik isimleri çoğul yapmak için yalnızca ikinci isimler çoğul yapılır. Ancak man ve woman ile yapılmış çoğul isimlerde her iki taraf da çoğul olur.
  • Boyfriends, travel agents, lady doctors
  • Men drivers, women drivers
16) noun-prep-noun formatındaki bileşik isimlerin çoğulu ilk isim çoğul yapılarak elde edilir.
·         Sisters–in–law (baldızlar)           Ladies–in–waiting (bekleyen bayanlar)

           



UNCOUNTABLE NOUNS (sayılamayan isimler)

Sayılamayan isimler her zaman tekil yüklem alırlar, her determiner (these, those, every, each, either, ve neither gibi) ile kullanılmazlar.[6] A/an almazlar. Önlerine daha çok some, any, enough, this, that, ve much gelir. Aşağıdaki isimler sayılmayanlar grubuna girer.
Gaz, sıvı, buz

partiküller
Bazı yiyecekler
imalat maddeleri
aktiviteler

branşlar
Soyut kavramlar

diller
Dilimizde tekili çoğulu olabilenler
air
ice
oxygen
water
milk
wine
beer

flour
rice
sugar
dust
hair
cake
meat
cheese
food
cream
cotton
wood
cloth
plastic
wool
steel
aluminium
metal
glass
leather
porcelain
reading
boating
smoking
dancing
soccer
hockey

electricity
biology
history
mathematics
economics
poetry
weather
heat
sunshine
advice
experience applause
traffic
harm
publicity

Chinese
Spanish
English
luggage
equipment
furniture
homework
advice
soap
jewellery
Soyut isimler de sayılamayanlar grubuna dahildir.
peace
warmth
hospitality
information
anger
education
melancholy
softness
violence
conduct
courage
leisure
knowledge
safety
shopping
justice
chaos
progress
speed
experience
time
friendship
trouble
work
culture
virtue
taste
evil
liberty
democracy
death
grief
piety
1) Normalde ancak sayılamayanlar ile kullanılabilecek determinerler ile kullanılırlar: Başlarına  indefinite article (a/an) gelmez. Ancak informal English’teki aşağıdaki kullanıma dikkat.
  • I want some milk. (Biraz süt istiyorum)
  • I want a milk (=a bottle of milk vs.) (Bir bardak veya şişe süt itiyorum)
2) Sayılamayanların başına çeşitli şeyler eklenerek sayılabilir hale getirilirler. Bu bazen miktar belirtilmek istendiğinde zaruri olmaktadır.
  • a bit of news, a lot of bread, two loaves of bread
3) Sayılamayan isimler çoğul olarak veya başlarında a/an varken görüldüğünde burada anlamın artık değiştiği fark edilmelidir.
  • Her hair is black. (Saçı siyah)
  • I found a hair in my milk.(Sütümde bir kıl buldum)
  • Their house was made of wood. (Evleri ahşap)
  • We picnicked in the woods. (Koruluklar arasında piknik yaptık)
  • I had many horrifying experiences as a pilot. (Bir pilot olarak pek çok korkunç anılarım oldu)
  • This position requires experience. (Bu makam tecrübe gerektirmektedir)
4) Aşağıdaki bağlamlarda soyut kavramlar başlarına a/an alırlar.
  • A good map would be a help. (Bir harita iyi bir yardım olurdu.)
  • It was a relief to sit down. (Oturmak iyi bir rahatlama oldu)

         POSSESSIVE (Sahiplik)

1) İsimler sahiplik durumunda bulunabilir ve bu  insan ve hayvanlarda `s takısı ile yapılır.
s  the girl’s name               a woman’s hat              the horse’s tail.
NOTE 1: Çoğul olan isimlerin ve aile isimlerinin sonuna apostrof (`) eklenir. Ancak s ile biten isimler ‘s almaya devam ederler.
s  these girls’ names                      three women’s hats     two horses’ tails
…ancak…
s  Arkansas's former governor         the Marine Corps's policy
NOTE 2: Bu isimler bir relative clause ile niteleniyorsa of prepositionlu sahiplik kullanılır.
s  the name of the girls who passed the last exam
2) Nesneler, şeyler ve fikirler ise sahiplik durumlarını of prepositionu ile yaparlar.
s  the name of the book                  the owner of the restaurant
NOTE: Bu sahiplik durumları yerine isim tamlamaları kullanmak mümkündür.
s  The book name               the restaurant owner.
3) Teşkilat isimleri için her iki yapı da mümkündür.
s  the government’s decision          the decision of government
s  the company’s success                the success of the company
4) Zaman ifadeleri `s takısı ile sahiplik kazanır.
s  yesterday’s newspaper               next week’s meeting.
NOTE: Zaman ifadelerinde sahiplik kullanıldığında zaman belirten isimler çoğul olurlar. Ancak isim tamlaması yapıldığında isim yalın olarak kalır ve a/an article kullanılır.
s  Jill has got three weeks’ holiday starting on Monday.
s  Jill has got a three-week holiday starting on Monday.
s  I’ve got a week’s holiday starting on Monday.
s  I’ve got a one-week holiday starting on Monday.
s  It’s only about 10 minutes’ walk.
s  It’s only a ten-minute walk.
5) N + prep + N şeklinde oluşan bileşik isimlerde sahiplik takısı sona eklenir.
s  My sister in law’s car is on fire right now.
 



[1] Ülkeler, gemiler ve zaman zaman diğer araçlar feminine olmaktadırlar.
q France was very strong country. She occupied nearly half of Europe. (Fransa çok güçlü bir ülkeydi. Neredeyse Avrupa’nın yarısını işgal etmişti.)
[2] Kuralsız çoğulların alfabetik bir listesi, için bkz. APPENDIX
[3] DİKKAT Çoğulu ve tekili aynı yazılan isimlerde yüklem kastedilenin çoğul veya tekil olmasına göre belirlenir.
[4] "Economics" ekonomik etkenler anlamındaysa çoğul olur: "The economics of the situation demand that . . . ."
[5] “Mathematics” hesaplama anlamında kullanılırken tekil-yada çoğul yüklem alabilir Bkz. 10. madde
[6] Bkz. DETERMINERS

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder